طبس ؛ عروس کویر ایران

شهرستان طبس که به عروس کویر ایران شهرت دارد ؛ در در غرب استان خراسان جنوبی واقع شده . البته تا قبل از سال ۱۳۹۱ بخشی از استان یزد بوده و بعد از این تاریخ از شهر های استان خراسان شمالی قلمداد شد . طبس که بزرگترین شهرستان ایران است قدمت ، تمدن و جاذبه های بسیاری دارد که به دلیل آب و هوای گرم و کویری به اندازه ظرفیتش مورد توجه قرار نگرفته . ما در این مطلب قصد داریم به معرفی طبس بپردازیم تا شاید این شهر کویری یک مقصد پاییزی جذاب برای سفر بعدی تان باشد .

معرفی طبس

طبس با مساحت حدودا ۵۵ کیلومتر مربع دارای  آب‌وهوایی بیابانی است و در منطقه کویری ایران واقع شده. البته معادن  ذغال سنگ این شهرستان نشان میدهد در گذشته‌ های دور در این منطقه  جنگل‌ های انبوه و دریاچه‌ های بزرگ وجود داشته .این معادن باعث شده طبس یکی از غنی‌ترین مناطق کشور به لحاظ ثروت ملی قلمداد شود .

اکوسیستم جانوری و پوشش گیاهی این شهر بسیار غنی و متنوع است . نام طبس از ترکیب دو واژه تب به معنی حرارت و داغی و بس به معنی بسیار است که به مرور طبس نام گرفته .

جاذبه های گردشگری طبس

طبس دارای جاذبه های طبیعی و تاریخی بسیار متعدد و متنوعی است که پرداختن به همه آن ها در یک مطلب ممکن نیست . ما در این جا به معرفی تعدادی از دیدنی ها و جاذبه های این شهر میپردازیم .

باغ گلشن

وجود باغی با این میزان از وسعت و سرسبزی در دل یک شهر کویری به خودی خود یک جاذبه ی توریستی محسوب میشود . این باغ که به دستور سومین حاکم طبس یعنی امیرحسن خان ساخته شده به دلیل جاری بودن همیشگی آب در آن ؛ سرسبزی و تنوع بالایی از گونه‌های گیاهی دارد . وجود انواع گیاهان زینتی و درختان نخل، چنار، کاج، پرتقال، انگور و نارنج در کنار یکدیگر در این باغ هر بیننده ای را مجذوب میکند .

ببسیاری از مردم، از باغ گلشن به عنوان یکی از زیباترین باغ‌ های ایران یاد می‌کنند که دارای طراحی چهار گوش است. این باغ که در بلوار امام خمینی طبس واقع شده به عنوان نماد شهر طبس  نیز شناخته می‌شود.

طاق شاه عباسی

این جاذبه در روستای خرو در حدود۲۵ کیلومتری طبس قرار دارد. ارتفاع این طاق ۶۰ متر و عرض آن ۱ متر است که باعث شده بسیاری آن را نازک ترین سد جهان بدانند . این طاق که بیش از ۷۰۰ سال قدمت دارد میان دو کوه نزدیک به هم ساخته شده و دارای بنایی آجری است که در قسمت بالا یا تاج آن سنگ به کار رفته و در گذشته برای کنترل آب ورودی به شهر مورد استفاده قرار میگرفته. برای تماشای این طاق باید از چشمه مرتضی علی گذر کنید که در ادامه مطلب به معرفی آن میپردازیم .

چشمه مرتضی علی

اگر میخواهید یکی از بهترین و خوش و آب هوا ترین مکان های طبس را بازدید کنید ؛ باید در وسط یک دره دیدنی با دیواره های بلند در میان آب و خشکی پیاده روی کنید . شما در این پیاده روی جذاب به چشمه ای میرسید که دارای آب سرد و گرم در کنار هم است . در واقع ؛ آبی که از چشمه‌ های اطراف به رودخانه اصلی روستا می‌ ریزد، برخی گرم و برخی سرد هستند و همین باعث شده بعضی مواقع دمای آب در دو بخش متفاوت رودخانه، تا ۱۰ درجه یا حتی بیشتر نیز با یکدیگر اختلاف داشته باشد.  در میان چشمه‌ های متعدد ، چشمه ای وجود دارد که  بزرگ‌ترین آن‌ها ست. در آن آب از درون حفره‌ای می‌جوشد که به حمام مترضی علی معروف است.

کال جنی

کال در گویش محلی به معنی دره است اما علت این نام گذاری چیست ؟

اگر چه برای نحوه شکل گیری این دره ها توضیحات زمین شناسی  وجود دارد اما افسانه‌های محلی بر این باور بودند که این مکان توسط اجنه ساخته شده و به عنوان خانه‌ ی آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و هر آدمیزادی که تنها یا هنگام غروب آفتاب در این مکان پای بگذارد گرفتار طلسم اجنه شده یا توسط آن‌ها کشته می‌شود.

کال جنی که در طی سالیان و در نتیجه فرسایش به وجود آمده در برخی  قسمت هایش دیواره های سنگی به قدری نزدیک به هم  است که اگر سرتان را بلند کنید نمی توانید آسمان را  ببینید .وجود دخمه‌ها و تونل‌های متعدد در دیواره‌های دره  که به گفته کارشناسان، قدمت آنها به دوران زرتشتیان و ساسانیان می‌رسد از دیگر دیدنی های این جاذبه ی تاریخی و طبیعی است .

این دره  که در ۳۵ کیلومتری طبس و در نزدیکی روستای ازمیغان قرار دارد مورد توجه بسیاری از گردشگران خارجی هم قرار گرفته .

کاروانسرای خان

کاروانسرای خان در جاده طبس یزد در روستایی به نام رباط خان واقع شده . این بنای چهار گوش یکی از دیدنی ترین مکان های طبس و دارای معماری ویژه بازمانده از عصر صفویه است . تماشای مجموعه بادگیر ، گنبد شاه‌ نشین و آجرکاری‌هایی که برای تزئین قسمت شاه‌نشین استفاده شده میتواند تجربه ای به یاد ماندنی برای علاقه مندان به معماری و تاریخ باشد .

قلعه طبس

طراحی قلعه طبس نشان از این دارد که این بنا مربوط به دوران پیش از اسلام است . در دوره اسماعیلیان و قبل تر از آن دژ های متعددی در همه جای طبس ساخته شد . که قلعه طبس نیز یکی از مشهور ترین آنهاست .این قلعه در دامنه ی کوهی با شیب بسیار کم ساخته شده که میشود دز را از پایین کوه به راحتی دید و وسعت ان نسبت با سایر دژ ها بسیار زیاد است .

امام زاده حسین بن موسی

آستان مقدس امامزاده  حسین بن موسی بن کاظم (ع) که تاریخ‌نگاران، ایشان را فرزند امام موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) می‌ دانند ؛ یکی از اماکن تاریخی و متبرکه در طبس است .

بنای این امامزاده در زلزله مرگبار طبس که در سال ۱۳۵۷ رخ داد به کلی از بین رفت اما آستان قدس رضوی مجدد آن را بازسازی کرد و امامزاده حسین به شکلی که امروز هست بنا شد تا زیارتگاه بسیاری از مردم طبس و مسافران این شهر باشد .

اما دیدنی ها و جاذبه های طبس به مواردی که در این متن معرفی شد ختم نمیشود همان طور که گفتیم معرفی همه آن ها در یک متن ممکن نیست و فقط به ذکر نام سایر جاذبه های طبس اکتفا میکنیم : دیگ رستم ، برج هادرباش، دره کال سردر ،ارگ قدیم طبس ، روستای ازمیغان، روستای نایبند (ماسوله کویر) و…

بیشتر بخوانید :بهترین مقصد سفر پاییزی در ایران